Kim jest LCD ?

LCD jest Austryjakiem polskiego pochodzenia. Urodzony w 1971 roku w Chorzowie (woj. Katowickie). Mieszkam od 1984 roku w Wiedniu. Nazywam się Leszek Daniel Chmielewski. Mój dawny pseudonim to Tigers's Claw. Lubię programować na Spektrumie i robić na nim grafikę. Oczywiście też programuję na PC. Wiele ludzi zna mój program BMP2SCR. Interesuję się zagadnieniami naukowymi i technicznymi. Na razie jestem kawalerem, bezdzietny i szczęśliwy.

A jak to się zaczęło? Dlaczego Spectrum?

Chciałem koniecznie kupić sobie komputer, bo koledzy opowiadali mi, że to cudo potrafi wszystko. Wtedy każdy w szkole miał C64 i ja też chciałem go kupić. W reklamach pokazywali że wszystko można do niego podłaczyć i już wtedy chciałem programować (z tym że jeszcze nie miałem pojęcia jak to się robi). Ale jak już miałem zaoszczczędzone pieniądze na C64, to kuzyn żyjący również w Austrii, pokazał mi ZX Spectrum 48K a później pożyczył mi go na kilka dni wraz z wielką ilością gier. Naturalnie te gry mi sie podobały, mój tata też w mnie grał. Ale gry ze Spectrum nie działały na C64. Rodzice zgodzili się w końcu na kupno komputera, więc poszukałem w reklamówkach gdzie go sprzedają i go kupiłem. Do tego mały kolorowy telewizorek i magnetofon dwukasetowy, którym mogłem te gry przekopiować na puste taśmy. Później kuzyn zaopatrywał mnie w programiki (w tym COPY COPY). Potem już mi się odechciało C64 jak zobaczyłem jak dobrze się programuje w BASICu na Spectrumie, a C64 który to nic nie potrafił (wtedy tak myślałem, bo przy PLOT i DRAW mi wypisywał: syntax error). Kupiłem go co prawda póżniej, ale do tego czasu już byłem Spektrumowcem. Jak kuzyn przesiadł się na Atari ST, to co prawda też go pożyczył, ale to już nie było to, że się włącza i już można w BASICu coś pisać.

Powstało coś ciekawego podczas nauki programowania w BASIC? Czy w międzyczasie sięgnąłeś również po assembler?

Na poczatku to byly jedynie eksperymenty, w większości nieudane. Nawet to co wtedy uważałem za udane, to teraz się tego wstydzę. Odnalazłem na przykład na jednej kasecie grę Akakor. To taka przygodówka gdzie trzeba było wybierać między dwoma lub trzema możliwościami, ale nie można powiedzieć że to była ciekawa gra. Dobre programy zacząłem robić przez to że używałem w moich programach procedur/programów w kodzie maszynowym, napisanych przez innych autorów. Często z zapożyczałęm je z Bajtka lub Komputera, które to przysyłała mi ciotka z Polski, lub z niemieckojęzycznej Literatury jak Computer Kontakt i Happy Computer. Póżniej używalem kompilera "USCHI" z "Happy Computer" a krótko po tym kupilem (tak! nie spiratowalem go) HiSoft BASIC Compiler, którego używałem przez długie lata.

Oczywiście też trochę pisałem w assemblerze, ale to raczej tylko małe podprogramy które musiały być bardzi szybkie. Bez niczyjej pomocy napisalem Delta Animation Player, którego użyłem w kilku demkach, gdzie pokazałem że Spectrum może odgrywać animacje 50 klatek na sekundę, co wtedy nawet i kolegów z Rosji zadziwiło. Ale tak naprawdę to ja lubię programować w BASICu i kompilować programy. Od czasu kiedy Boriel udostepnił swój kross-kompiler, używam tylko tego. Mam co prawda zainstalowany kompilator assemblera pasmo, ale go rzadko używam. Znam mnemoniki, wiem co one robią, ale większego programu z tego nie ułożę, bo wystarczy, że kilka razy komputer się zawiesi a to mnie zniechęca.

A kiedy zacząłeś pisać swoje programy użytkowe? Czy były odpowiedzią na zapotrzebowanie przy którymś z projektów z grą?

Pierwsze programy użytkowe były odpowiedzią na moje inne zapotrzebowania. Zacząłem stosunkowo póżno, bo w roku 1990. Na przykład napisałem programik do drukowania etykietek na dyskietki Etikette, albo mały programik DTP jak tworzyłem czasopismo (kiepski byl, ten mój Omega Word). Jak zacząłem pisać BMP2SCR na PC, to była to tylko zabawa. Chciałem sprawdzić sposób konwersji w kolorze, bo czarno-biale konwersje już od lat robiłem na Amidze 500, jako obrazki tytułowe do moich pierwszych lepszych gier. Potem pomyślałem, że te kolorowe konwersje moga zainteresować innych. Później potrzebowałem funkcji rysowania obrazów dla Spectrum, zatem rozbudowałem o nią BMP2SCR, ale z braku czasu żadna z gier z tamtych czasów nie została zakończona. Potem jeszcze zgubiłem dyski z tymi grami, a inne mi się pomieszały z grami na Amigę. BorIDE to mój pierwszy program, który piszę bo go potrzebuję. To jest IDE dla kompilera BASIC na PC dla Spectrum. I przez to znowu zacząłem pisac gry dla ZX'a.

W sumie jeśli chodzi o użytki na ZX Spectrum, to robiłem w większości programy do obróbki dyskietek, w Polsce chyba mało znanym formacie +D/Disciple. Wtedy, pomimo że miałem Amige, tworzyłem wiekszość mojej korespondencji na spectrumowym programie Tasword i musiałem to jakoś ogarnąć.

Na naszym forum stwierdziłeś że na 30-lecie ZX Spectrum napiszesz jeszcze kilka gier, i to w tym roku. Jakie gry napisałeś dotychczas, a jakie są w planie?

Napisałem w latach 90-tych 5 gier: Advanced Patience, Pyramid Patience, Indian Patience to gry pasjansowe w karty. Ultra Reflect stworzyłem w przeciągu trzech dni. Polega ona na szukaniu lusterek za pomocą lasera, Godzilla - The Atomar Nightmare to gra wojenno-strategiczna, z której nie byłem zadowolony, ale podobała się innym.

Potem była przerwa. W 2009 zacząłem pisać Quest for Witchcraft - to gra typu Jewel Quest dla Magazynu Scene+. Zostala skończona w grudniu 2011, i w grudniu 2012 bedzie można ta gra ściągnąć z WoS. Chessboard Attack napisałem w ciągu trzech miesięcy - to mieszanka Szachów i Mine Sweeper, bardzo dobrze mi wyszła. Kilka tygodni temu (początek czerwca 2012r.) wypuściłem dwie gry w w jednym dniu. Są to U-Boot Hunt, gdzie się na ślepo bombarduje lódź podwodną, oraz Earthraid, która jest kopią gry a C64. Obydwie gry dostały dosyć dobre opinie. Chcę jeszcze zrobić "Earthraid v1.1" z małymi poprawkami i szybszą generacją krajobrazu. (red: wersja 1.1 już się ukazała)

Projekty na ten rok (2012) to:
Godzilla 64 - Konwersja z C64

Youkai Harvest - tzw. Dungeon Crawler innego rodzaju (już od roku nad tym pracuję)

Manga Girlz Challenge - gra logiczna z cyframi (a nie numerkami), tylko boję się to wypuścić w Austrii pod moim nazwiskiem, bo prawo jest tak restrykcyjne, że nawet rysunki dorosłych dziewczyn z erotycznym kontekstem (nie muszą być nagie) są uważane za pornografie dzieciecą. Mojon Twins (wydawca gier) nie mieli z tym problemów.

Może jeszcze mi się uda zrobić Looped, to gra dla bystrookich.

Na nastepny rok 2013 planuję: Yomiko in the haunted Mansion, gra typu Action-adventure gdzie w domu duchów bohaterka musi odnależć swoich rodziców i brata. W tej grze ciemność bedzię odgrywać wazną rolę.

Journey's End II - RPG jak za starych czasów. Naturalnie jeszcze pracuję nad starymi projektami które chcę odnowić, na przykład Star Trek - TOS

Lista gier jest imponująca. Bardzo mnie cieszy lista planowanych produkcji. Mógłbyś opowiedzieć jak wygląda typowy proces tworzenia gry?

Zazwyczaj tworzenie gier u mnie to wyglada tak: wpadam na pomysł lub zobacztłem grę, która mi się podoba na innym systemie, na przykład na telefonie komórkowym, C64, PC (Flash) lub też film lub dobry koszmarny sen. Jak uznam, że to by chodzilo dobrze na Spectrum oraz jest to na miare moich sił, to rozrysowuję cały projekt na papierze i oceniam jak by to wygladalo na ZX. Taki proces niekiedy trwa kilka dni. Następnie robię najczęściej prostą grafikę, którą z czasem polepszam w miarę zaawansowania projektu. Następnie programuję silnik gry a w międzyczasie eksperymentuję z nowymi technikami, co daje mi też dużo zabawy.

Tak na przykład technika, której użyłem w demie Demo-Lition była z gry typu "Scorched Earth", aczkolwiek nie planowałem stworzyć z tego gry, tylko chciałem wiedzieć jak szybko taki efekt by chodził na Spectrum.
W ten sposób mogę pisać nawet kilka gier jednocześnie, lub conajmniej zacząć. Z takich eksperymentów może potem powstać wiele nowych gier. Jak mi się znudzi pisanie jednej gry albo mam blokadę, to przełączam się na inny programik. Jak silnik jest gotowy to piszę w oparciu o tej niego nową gre. W zależności od tego, ile pamięci mi potem zostaje, moge dodać grafikę, muzykę itp, niemniej gra jest już gotowa. Oczywiście sprawdzam czy wszystko funkcjonuje jak powinno. Pracuję w moim IDE, który nazwalem BorIDE do kompilera BASICa. W tym można używać też assemblera, np. dla procedur obsługi grafiki. Oczywiście zrobilem sobie bibliotekę takich procedur i funkcji które mogę używać w moich innych projektach. Od czasu do czasu próbuję też polepszyć predkość tych procedur.

A może są jakieś anegdoty związane procesem tworzenia?

Dużym niebezpieczeństwem dla mnie jest jednoczesne programowanie i jedzenie. Zdarza się, że jak trzymam coś w ręce (dyskietkę, USB-stick, pilota RTV), to będąc zamyślonym traktuję to co mam w ręce jako jedzenie i... ugryzę. Jak jeszcze tworzyłem gry na Spectrumie i pracowalem nad Kaiju Taisen to zapodziała mi się dyskietka z grą. Znalazła się pod gazetą, na którą położyłem bardzo silny magnes. Wiadomo jaki był skutek...

Po screenshotach nowo zapowiadanych gier widać że są utrzymane w stylu Manga. Skąd to zainteresowanie się wzięło?

To zainteresowanie się wzbudzilo już jak byłem dzieckiem, zawsze mnie interesowały komiksy i animowane seriale. Wtedy już sam próbowałem rysować, z niezłymi rezultatami. Emitowano wtedy w Polsce serial "Wojna Planet" (przez amerykanów censurowany do śmierci i pocięty "Science Ninja Team - Gatchaman"). Był to dla mnie nowy styl rysowania. Znałem przed tym jedynie zwykłe komiksy ze "Świata Młodych" jak również "Kajko i kokosz", "Kleks", "Luc Orient" oraz "Alfa" i "Vahanara/Najdłuższa podróż". Jak zobaczyłem pierwsze Manga, to było to zupełnie coś innego niż to co znałem. Muszę powiedzieć, że Japonczycy po prostu wiedzą jak rysować postaci, żeby wygladaly sympatycznie. Jak pojawiło się niemieckie czasopismo poświęcone Manga i Anime "Animania", to też je kupowalem i już wtedy chciałem robić jakieś gry w tym stylu, gdyż uważam, że jest stanowczo za mało takich gier na Spectrumie. W Manga jest często eksponowana przemoc, a więc pasuje to do gier komputerowych.
Koledzy, którzy interesują się Manga i Anime pokazali mi kilka gier na PC, ale to było w wiekszości Hentai. Mi bardziej podchodzą gry przygodowe, logiczne i gry strategiczne z tym stylem grafiki, wiec postanowilem wygrzebć kilka pomysłów gier i je zaopatrzyć w grafikę Manga. W niektórych grach dziewczyny mogą pokazać trochę ciała, ale Hentai z prawdziwego zdarzenia chyba nie napiszę, chociaż bym to potrafił.
Dużo troli forumowych wypisuje, że ludzie oglądający Manga to pedofile. To naturalnie kłamstwo, ale niestety reputacja Manga przez to spadła. Dlatego w Austrii pisać grę w stylu Manga jest niebezpiecznie i musi się bardzo uważać, gdyż nawet narysowane ubrane dorosłe kobiety mogą grozić więzieniem *. Więcej o tym można przeczytać tutaj (tekst w języku niemieckim): http://fm4v2.orf.at/burstup/127217/main

Powróćmy na chwilę do Twoich narzędzi. Co się dzieje z Retro-X?

Na razie projekt jest zamrożony. Powiem jedynie: "Roger Jowett". Facet nie zna granic! Pisał do mnie co chwile maile, a ja mu odpowiadałem, przez co nie mialem czasu programować. Wściekłem się na niego, bo on nie potrafi zrozumieć najprostszych rzeczy i co chwile narzeka na swoje przyłącze internetowe. Przy Retro-X to na pierwsze Beta troszeczke wiecej przerobilem i jest jeszcze duzo do roboty. Jest kilkanaście problemów do rozwiązania. Kilka rzeczy z niego wyciągnę jako osobne programy, tak jak np. te IDE. Myśle, że wkrótce znowu do tego sie przyłożę, bo już przygotowałem pliki źródłowe, ale mam trochę tych projektów, i nie wiem dokładnie kiedy znajdę na to czas. Na razie poświęcam czas na pisanie BorIDE, ale bedę mógl część z tego znowu wykorzystać w Retro-X, tak jak np. nowo napisany Painter.

Co robisz jak odpoczywasz od ZXa? Hobby, inne komputery?

Jadę sobie w lecie na wieś do domku należącego do kolegi i tam odpoczywam. W tygodniu zazwyczaj siedzę w Internecie lub spotykam się ze znajomymi (Klub TI99/4A lub Atari, albo bezkomputerowymi ludźmi - tzn. jeśli mają tylko PC to liczą się jako bezkomputerowi). Moje inne komputery to: Atari XL, Atari Mega ST/E, Commodore C64, Commodore Amiga 500/600/1200/2000, naturalnie SAM Coupé, Enterprise Sixty Four, TI99/4A, MSX-y i kilka innych. Za dużo tego...Też dosyć dużo lutuję i naprawiam komputery (również PC). Mam różne hobby: fizyka, optyka, lasery (mam kilka które są już uważane za niebezpieczną broń: 200-1000mW), astronomia. Chętnie piszę też krótkie opowiadania, ale po niemiecku. Interesuje mnie również ogólnie pojęta technika, o której wspominałem wcześniej.

Mógłbyś się pochwalić swoimi grami na Sam Coupe?

Mógłbym...

Reflect
Jest to gra, w której szuka się lusterek. Potem zrobiłem tą samą grę na ZX Spectrum jako Ultra Reflect. Gra napisana w SAM BASICu.

Heavier than Metal
Tu jest, o ile pamietam, 60 plansz do przejścia. Należy zniszczyć wszystkie symbole przez zamianę w mur, w tym celu trzeba połaczyć dwa albo więcej tych samych symboli (ślizgają się do następnej przeszkody). Są też bomby, które niszczą mur, animacje wektorowe itd. Napisana w SAM BASICu i jest to moja największa i najbardziej udana gra. Może kiedyś to przerobię na Spectrum...

Reverse Side
Pojawiają się "plusy" i XORuja się. Gracz musi wyczyścić planszę swoimi "plusami". Na Amidze napisał tą grę POP z D.E.R. Computer Club jako "Dark Side", ja zrobiłem wersję na SAM w BASICu.

Fishvaders
To gierka, którą napisałem, żeby popisać się koledze jak potrafię programować. Jego pomysł, mój kod. Ryby spadają z góry a gracz strzela do nich. Jak trafi, to z rybki robią się ości, jak nie, to ryba go zabija. Głupia gra i SAM BASIC jest na to za wolny, ale zrobilem eksperyment i można jednocześnie oddać pięć strzałów. Sterowanie myszką. Grafika jest marna. Programowanie trwalo kilka godzin.

A o czym są te opowiadania? Gdzie można je przeczytać? Tworzysz lub tworzyłes coś na inne komputery 8 i 16bit?

Opowiadania to science fiction. Dotychczas opublikowane zostały Shadow Nemesis oraz Vortex jako episody w piśmie Scene+ kiedy ten magazyn jeszcze prowadziłem.

Napisałem trochę gier na SAM Coupé. Kiedyś pisałem trochę rzeczy na Amidze, n.p. konwersje "Journey's End", ale nie dokończyłem bo Amiga BASIC ma za dużo bledów i Amiga często medytowała. Pisałem również kilka gier w AMOSie, ale dyskietki gdzieś zagineły i wciąż je szukam.

Jest jeszcze coś, o czym chciałbyś opowiedzieć? Chciałbyś coś przekazać czytelnikom speccy.pl?

Chcę powiedzieć, że dużo utalentowanych ludzi opuściło scenę po pracy nad demkiem "First Association". To było smutne, ale bardzo mnie cieszy że jeszcze ciągle tak dużo dobrych ludzi pracuje wiernie nad nowymi grami do Spectruma.

Nie róbcie tych samych bledów co ja: Interrupt Register poniżej 128 albo kobiety... I naturalnie: starajcie się o to aby Spectrum istniał dalej. Pozdrawiam wszystich czytelników speccy.pl a szczególnie Yerzmyeya!

Dziękuję za rozmowę i życzę kolejnych sukcesów!

Z Leszkiem "LCD" Chmielewskim rozmawiał Krystian "Tygrys" Włosek. Wywiad został zakończony w lipcu 2012 roku.

---

Odnośniki:

1. Strona domowa Leszka Chmielewskiego
2. Programy LCD na WoS
3. Programy LCD w Archiwum plików